Ambulances en traumahelikopters in Overijssel wekelijks onbereikbaar, angst voor fatale afloopHulpdiensten in Overijssel werken met een falend communicatiesysteem. Ambulances en traumahelikopters zijn regelmatig niet bereikbaar. Fatale gevolgen worden niet uitgesloten. We hebben een wanprestatie ingekocht’, zegt de ambulance-directeur in een intern bericht aan personeel.
Josien Kodde, Julia Bokdam, Inge Janse 23-03-24, 04:00 Laatste update: 23-03-24, 11:36
Ze trokken hun eigen koers. Als enige stapten de ambulancediensten in Overijssel voor crisiscommunicatie over op het nieuwe communicatiesysteem Push-To-Talk (PTT). Dat de overstap onder tijdsdruk en deels noodgedwongen tot stand kwam, bleef binnenskamers. Alleen het ‘feestelijke’ moment werd naar de buitenwereld gecommuniceerd.
Nu een jaar later stapelen de problemen zich op. Meerdere keren per weken zijn ambulances en traumahelikopters niet bereikbaar. Op 15 maart barst de bom.
Situatie ontploftDe meldkamer kan rond 21.00 uur geen verbinding krijgen met de ambulances op straat. Voor de zoveelste keer. ‘Scenario uitval communicatie Twente’ treedt in werking en er wordt teruggeschakeld naar het oude systeem. Piet Huizinga, directeur van Ambulance Oost en Ambulance IJsselland, ‘ontploft’. Na installatie van een nieuwe ambulanceserver moest alles beter gaan. Maar dat gebeurt niet.
In een interne update in handen van deze krant is te lezen hoe Huizinga zich ‘ontzettend schaamt’ voor de wanprestatie die hij heeft ingekocht. De leverancier wordt van een ‘champagnefeestje weggetrokken.’
Foute beslissingDe keuze voor Push-To-Talk is het gevolg van de grote reorganisatie van landelijke meldkamers in Nederland. Hulpdiensten in Gelderland en Overijssel werken samen in de nieuwe Meldkamer Oost Nederland in Apeldoorn. Overijssel wilde geen aansturing vanuit Apeldoorn zoals dat bij Gelderse ambulances gebeurt, maar de eigen decentrale meldkamers in Zwolle en Hengelo in stand houden.
De landelijke meldkamerorganisatie gaf geen toestemming om decentraal het volledige bedieningssysteem van C2000 te gebruiken. En dus moest er een alternatief komen. Een foute beslissing, stellen een ambulanceverpleegkundige uit Twente en een centralist die bij de meldkamer in Apeldoorn werkt. Beiden willen anoniem blijven uit vrees dat ze hun baan verliezen. Ze vertellen onafhankelijk van elkaar hoe het koppelen van PTT met C2000 regelmatig dramatisch verloopt.
Bij een heftig verkeersongeluk wordt de ambulanceverpleegkundige op de grond aangestuurd door de trauma-arts in de heli. Dat gaat vrij structureel mis
Centralist Het gevolg is dat er meerdere keren per week geen communicatie mogelijk is tussen traumahelikopters en ambulancepersoneel ter plaatse, zegt de centralist. „Bij een heftig verkeersongeluk wordt de ambulanceverpleegkundige op de grond aangestuurd door de trauma-arts in de heli. Dat gaat vrij structureel mis in IJsselland en Twente.”
Ambulancepersoneel krijgt niet alle opdrachten van de meldkamer binnen. „Dan moet er een andere auto op pad worden gestuurd. Die is meestal verder weg van de plek van het incident en heeft meer aanrijtijd nodig”, zegt een verpleegkundige.
Fatale afloop?Of de gebrekkige communicatie tot een fatale afloop kan leiden, durven betrokkenen niet te zeggen. Maar ze sluiten het niet uit. Voorbeelden van mislukte of fout gelopen inzetten geven ze niet, omdat die herleidbaar zijn tot collega’s of patiënten.
Niet alleen medewerkers van ambulance en meldkamers uiten hun zorg, ook iemand die betrokken is geweest bij de totstandkoming van PrioCom, de in Oost Nederland gebruikte oplossing van Push-to-Talk, is zeer kritisch.
Het systeem had meer getest moeten worden, maar dat is vanwege tijdsdruk niet gebeurd
Betrokkene „Het is enorm wankel”, stelt hij. „Het systeem had meer getest moeten worden, maar dat is vanwege tijdsdruk niet gebeurd. Daardoor kunnen er onvoorspelbare situaties ontstaan.” Volgens hem is het nog niet geschikt om ingezet te worden als betrouwbaar communicatiemiddel voor ambulances en andere hulpdiensten. Hij maakt zich zorgen over wat er gebeurt als dit systeem verder wordt uitgerold over Nederland.
In een bericht aan de Tweede Kamer waarschuwt de adviescommissie ICT in oktober 2023 dat Push-To-Talk niet dezelfde garanties biedt als C2000. Ook wordt geconcludeerd dat de toepassing niet inzetbaar is voor incidenten waarvoor coördinatie met meerdere hulpdiensten nodig is. Ook Yesilgöz, minister van Veiligheid en Justitie, raadt in een brief het gebruik van PTT af, alleen als achtervang zou het geschikt zijn. Maar dat is niet waar het in Overijssel voor gebruikt wordt.
Directeur op ramkoersAls ambulances merken dat zij geen verbinding kunnen krijgen, wordt overgeschakeld op C2000. De cruciale tijd die hierdoor verloren gaat, is niet het enige pijnpunt. „Alle lijnen staan open. Dus horen wij ook alle communicatie met andere ambulances. Ook vertrouwelijke informatie van patiënten, wat uit privacy-oogpunt ongewenst is”, zegt de verpleegkundige met wie deze krant sprak.
De spanningen tussen ambulancedirecteur Huizinga en Flash Private Mobile Networks, waar de PTT-toepassing PrioCom onderdeel van is, hebben inmiddels een kookpunt bereikt. Rekeningen worden sinds vorige week vrijdag niet meer betaald. Ook is een extra partij ingeschakeld om kritisch naar de situatie te kijken, zo staat in de interne berichtenwisseling.
Huizinga schrijft verder: ‘Er werd mij nog eens uitgelegd door de leverancier dat we een product gebruiken dat nog niet in deze vorm bestaat en dat we samen de uitdaging zijn aangegaan.’ Ook staat er dat functionaliteit voorrang heeft gekregen boven betrouwbaarheid.
‘Elk incident wordt onderzocht’Als deze krant Huizinga vragen stelt over zijn interne bericht, verzoekt hij om daaruit niet te publiceren. Hij bevestigt de storingen in de communicatietechnologie, zegt dat hulpverlening altijd kan terugvallen op alternatieve communicatie en dat werken met een nieuw systeem een leerproces is. Patiëntveiligheid is volgens Huizinga niet in het geding. De directeur staat nog steeds achter de keuzes die voor Overijssel zijn gemaakt.
Als de heli geen contact heeft met de hulpverleners op de grond, maakt het contact met de meldkamer. Elk incident wordt onderzocht
Woordvoerder MMT Nederland
Samenwerkingsverband van teams van traumahelikopters MMT Nederland bevestigt dat het communicatiesysteem in Overijssel storingsgevoelig is. Meestal gaat het goed, aldus een woordvoerder. „Als de heli geen contact heeft met de hulpverleners op de grond, maakt het contact met de meldkamer. Elk incident wordt onderzocht en waar nodig volgen aanpassingen in het systeem.”
De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd laat weten twee meldingen te hebben ontvangen vanwege problemen met het communicatiesysteem. Dit was kort na de implementatie van het systeem. Volgens een woordvoerder houdt de inspectie hier toezicht op. Het contact is na de implementatie van de meldkamer geïntensiveerd.
Leverancier Flash zegt op de hoogte te zijn van de geschetste problemen. Het bedrijf zegt zich te beseffen dat het voor hulpverleners enorm frustrerend en stressvol is wanneer een nieuwe technische oplossing op een cruciaal moment niet altijd naar behoren werkt. Volgens het bedrijf moet de inzet van Push-To-Talk uiteindelijk tot betere zorg moet leiden.
bron:
https://www.ad.nl/home/ambulances-en-traumahelikopters-in-overijssel-wekelijks-onbereikbaar-angst-voor-fatale-afloop~a054d0bf/?cb=7b20f9ad6ac66508e04bb8b507f5d275&auth_rd=1
Topic: Directeur ambulancedienst Overijssel ‘schaamt zich voor communicatiesysteem (gelezen 419 keer)
